Kawa towarzyszy śniadaniom mnóstwa osób na całym świecie. Trudno wyobrazić sobie bez niej poranne rozbudzenie i popołudniowy zastrzyk energii. Pije się ją do deserów, okrasza rozmowy i traktuje jako pretekst do spotkań. Ten doskonale aromatyczny napój przynosi wiele korzyści, ale czy może też szkodzić? Sprawdź, jakie właściwości ma kawa i czy ma zastosowania inne niż te kulinarne.
Jak powstaje kawa?
Kawa powstaje z palonych i mielonych ziaren kawowca. Tę wiecznie zieloną roślinę z rodziny marzanowatych można spotkać m.in. w Afryce czy Ameryce Południowej. Pobudzające właściwości tej rośliny znane są ludzkości już od tysięcy lat. Jako pierwsi kawę zaczęli wykorzystywać Etiopczycy. Do Europy dotarła w XVI w. i jest nieustannie bardzo popularna. Dzisiaj jest to produkt dostępny powszechnie i stosunkowo niedrogi. Rozmaite mieszanki ziaren kawy można znaleźć w każdym markecie. Najdroższy gatunek kawy – kopi luwak, uzyskuje się z odchodów łaskuna muzanga, który żywi się zielonymi ziarnami kawy. Przechodzą one jednak przez przewód pokarmowy zwierzątka bez szwanku, zyskując w ten sposób niepowtarzalny smak i aromat. Prawdziwi znawcy kawy są w stanie zapłacić nawet 100 zł za 100 g kawy kopi luwak.
Jakie wartości odżywcze ma kawa?
Kawa słynie ze swoich właściwości pobudzających, ale na tym nie kończy się lista jej zalet. Kofeina, odpowiedzialna za dodawanie energii, jest związkiem chemicznym z rodziny alkaloidów, który stymuluje pracę układu nerwowego i przyspiesza krążenie. Kawa zawiera również sporo przeciwutleniaczy, takich jak: kwas chlorogenowy, które likwidują wolne rodniki, a przez to opóźniają proces starzenia. W kawie można znaleźć również witaminę PP (niacynę) oraz związki lotne, które nadają napojowi tak charakterystycznego aromatu.
Czy kawa ma właściwości lecznicze?
Skutkiem picia kawy jest nie tylko przypływ energii, ale również wiele korzyści zdrowotnych. Kawa, pod niektórymi względami, jest jak czekolada: stymuluje wytwarzanie serotoniny w organizmie, a ta uchodzi za hormon szczęścia, który przekłada się na wzrost pozytywnej energii do działania. Zatem czy kawa jest zdrowa?
Filiżanka porządnej kawy poprawia (co prawda tylko chwilowo) pamięć i koncentrację. Ma właściwości antyoksydacyjne, a także zmniejsza podatność na cukrzycę typu drugiego. Dzieje się tak dlatego, że kwas chlorogenowy zawarty w kawie pozytywnie wpływa na poziom insuliny w organizmie. Kawa zmniejsza także ryzyko zachorowania na marskość wątroby, kamicę żółciową, a nawet chorobę Parkinsona.
Pamiętaj jednak, że kawa pita w nadmiarze może się przekładać na zwiększoną nerwowość, bezsenność czy nadpobudliwość. Jeśli dbasz o zęby i starasz się jak najdłużej zachować ich biel, uważaj na kawę, powoduje ona powstawanie żółtego nalotu. Dieta, w której pojawia się sporo kawy powinna być także równoważona dużą ilością wody. Kofeinowy napój może się bowiem przyczyniać do odwodniania organizmu. Niektórzy preferują picie kawy z mlekiem, ale pamiętaj, że wtedy staje się dość ciężkostrawną mieszanką.
Kawa – zastosowania niekulinarne
Kawę można pić zmieloną, rozpuszczalną, z dodatkiem cukru i mleka albo w wersji zdrowszej – z miodem i mlekiem roślinnym. Można również serwować ją na zimo, z syropami smakowymi albo jako składnik kremów i różnego rodzaju ciast. Czy kawa ma również poza kulinarne zastosowania? Oczywiście. Z kawowych fusów zrobisz na przykład domowy peeling do ciała i twarzy, który nie tylko usunie martwy naskórek, ale również poprawi jędrność. Kofeina ma działanie antycellulitowe, dlatego jest częstym składnikiem balsamów do ciała. Ekstrakty z kawy znajdziesz również w kremach pod oczy.
