Promieniowanie UVA i UVB daje o sobie znać przede wszystkim latem, podczas opalania. To właśnie w okresie letnim najintensywniej się przed nim chronimy. Tymczasem skóra jest narażona na jego szkodliwe działanie przez cały rok. Zwykle nie zastanawiamy się nad tym, jaki wpływ na kondycję skórę i zdrowie ma takie promieniowanie, ale warto się temu przyjrzeć. Możesz bowiem dowiedzieć się, jak ochronić swoją skórę przed niebezpiecznymi skutkami promieniowania UV.
Czym jest promieniowanie UV?
Promieniowanie UV to nic innego, jak promienie słonecznie, które docierają do powierzchni Ziemi. Mają szerokie spektrum fal o różnej długości i odmiennych właściwościach. Najważniejsze, ze względu na oddziaływanie na skórę, są fale długie – UVA (320–400 nm) oraz fale krótkie – UVB (290–320 nm).
W Polsce jesteśmy narażeni na szkodliwe skutki promieniowania przez kilka miesięcy w roku. Zwykle w okresie jesienno-zimowym UVB nie stanowi zagrożenia, ponieważ dociera go do nas niewiele. Inaczej jest w przypadku promieniowania UVA, którego obecność notuje się przez cały rok. Co więcej promieniowanie UVA stanowi ok. 95% całego spectrum promieniowania słonecznego, jakie dociera na Ziemię.
Jak promieniowanie UV wpływa na zdrowie?
Pamiętaj, że promieniowanie UV ma wpływ na komórki: naskórka, skóry właściwej, a także układ immunologiczny. To w połączeniu z innymi, powszechnie występującymi czynnikami szkodliwymi, prowadzi do przedwczesnego starzenia się skóry i powstawania zmarszczek. Co więcej, długotrwałe działanie promieniowania UV może także prowadzić do rozwijania się stanów przed- i nowotworowych, a to już bardzo niebezpieczne.
Promieniowanie UV wpływa także na powstawanie tzw. przewlekłego stanu zapalnego. Dotyczy to nie tylko skóry, ale i innych narządów. Taki stan zapalny powstaje pod wpływem różnych czynników, m.in. stresogennych i negatywnego działania promieni UV.
Promieniowanie UVB a zdrowie
Promieniowanie UVB jest odpowiedzialne za skuteczne opalanie. To właśnie dzięki niemu dochodzi do syntezy melaniny, co skutkuje zmianą koloru naskórka. Niestety prowadzi także do rozwoju zaczerwienień na skórze i oparzeń słonecznych. Działanie promieni UVB polega na penetrowaniu warstwy naskórka, ale nie dociera do skóry właściwej. O UVB mówi się także, że jest promieniowaniem rumieniotwórczym.
Promieniowanie UVA a zdrowie
Z kolei promieniowanie UVA dociera do głębszych warstw skóry, przenika przez chmury i szyby, dlatego jest zdecydowanie bardziej niebezpieczne i należy się przed nim chronić cały rok. Szkodliwe działanie UVA polega na zaburzaniu prawidłowego funkcjonowania komórek, m.in przez uszkadzanie włókien kolagenowych i elastynowych, a także szkodliwy wpływ na naczynia krwionośne.
To właśnie promieniowanie UVA jest w dużej mierze odpowiedzialne za proces foto starzenia skóry i powstawanie zmarszczek. Pod wpływem tego promieniowania dochodzi też do powstawania dużej liczby wolnych rodników, a one również są odpowiedzialne za przedwczesne starzenie.
Ponadto promieniowanie UV zwiększa poziom destrukcyjnych enzymów (metaloproteinaz) oraz ich aktywność. Te z kolei uszkadzają białka podporowe (kolagen i elastynę), przez co skóra staje się cieńsza, wiotka i obwisła, a oznaki starzenia są na niej lepiej widoczne.
Jak zatem chronić się przed promieniowaniem UV?
Przede wszystkim pamiętaj o odpowiedniej ochronie przez cały rok, a nie tylko w trakcie opalania. Krem z SPF powinien stać się twoim najlepszym przyjacielem, jeśli chcesz długo cieszyć się młodo wyglądającą skórą. Optymalna wartość kremu z SPF w miesiącach jesienno-zimowych, kiedy promieniowanie UV nie jest tak intensywne, to 15. Z kolei latem nie ruszają się bez ochrony o wartości co najmniej 30 SPF.
Dbaj również o odpowiednie nawilżenie skóry, np. stosując domowe maseczki. Raz na jakiś czas zastosuj peeling, dzięki któremu złuszczysz wierzchnią warstwę naskórka i poprawisz elastyczność skóry. Pamiętaj, że przed promieniowaniem UV chronimy nie tylko skórę, ale także oczy i włosy, dlatego nakrycie głowy w upalne dni jest bardzo wskazane, a okulary przeciwsłoneczne warto mieć zawsze w torebce.
